SPOSOBY ROZMNAŻANIA SIĘ ORGANIZMÓW

1. Rozmnażanie płciowe :

• polega na połączeniu się komórek rozrodczych wytworzonych przez osobniki rodzicielskie
• jest korzystne dla organizmów żyjących w zmieniających się warunkach środowiska
• potomstwo losowo otrzymuje wybrane cechy obojga rodziców

2. Rozmnażanie bezpłciowe

• polega na powstawaniu osobników potomnych z komórek lub fragmentów ciała jednego organizmu
• nowe osobniki otrzymują wszystkie cechy organizmu, z którego powstały
• ten typ rozmnażania pozwala zwiększyć liczbę osobników w krótkim czasie 
• jest korzystne dla organizmów, gdy warunki ich życia są niezmienne

3. Rodzaje rozmnażania bezpłciowego 

• podział komórki - rozpoczyna się od podziału jądra komórkowego. Następnie pomiędzy dwoma nowymi jądrami zaczyna tworzyć się błona, która stopniowo dzieli komórkę na dwie równe, niezależna od siebie części. Ostatecznie powstają dwie komórki potomne. W ten sposób rozmnażają się wszystkie organizmy jednokomórkowe, m.in. pantofelek. Jest to również charakterystyczny sposób rozmnażania się bakterii.

• pączkowanie - na ciele organizmu rodzicielskiego tworzy się uwypuklenie, zwane pączkiem, które stopniowo rozwija się w miniaturę dorosłego organizmu. Po odłączeniu się, młody osobnik rozpoczyna samodzielne życie. Ten sposób rozmnażania występuje u zwierząt wodnych prowadzących osiadły tryb życia, np. stułbi.

• zarodniki - rozmnażanie przez zarodniki jest charakterystyczne dla mszaków, paprotników i grzybów. Zarodniki to specjalne komórki powstające w zarodniach. Kiedy dojrzeją, wypadają z zarodni, kiełkują i rozwijają się w organizmy potomne. Takie rozmnażanie stwarza pewne ryzyko. Większość zarodników nie zawiera substancji odżywczych, mogą więc wykiełkować tylko wtedy, gdy natrafią na odpowiednie warunki środowiska. Zarodnie produkują tysiące zarodników, aby choć część z nich mogła rozwinąć się w nowe organizmy 

• fragmentacja - polega na dzieleniu się organizmu macierzystego na kilka części. Po pewnym czasie, dzięki regeneracji, z każdego oddzielonego fragmentu powstają nowe osobniki. Przez fragmentację mogą rozmnażać się grzyby i niektóre rośliny, np. moczarka kanadyjska, a spośród zwierząt - gąbki. Ten sposób rozmnażania bezpłciowego nazywamy rozmnażaniem wegetatywnym

4. Rozdzielnopłciowość - występuje samiec i samica często różniące się wyglądem (DYMORFIZM PŁCIOWY )

   Obojnactwo - jeden osobnik produkuje komórki jajowe i plemniki, występuje tu ZAPŁODNIENIE KRZYŻOWE 

5. Sposoby zapłodnienia 

• zapłodnienie zewnętrzne - typowe dla większości zwierząt wodnych ; połączenie gamet odbywa się poza organizmem samicy
• zapłodnienie wewnętrzne - występuje u zwierząt lądowych i nielicznych wodnych: polega na połączeniu plemnika z komórką jajową w drogach rodnych samicy 

6. U zwierząt wyróżniamy dwa typy rozwoju :

• rozwój prosty - powstający organizm jest podobny do osobnika rodzicielskiego, ale mniejszy i niesamodzielny, dlatego często wymaga opieki, ma też słabo rozwinięte gonady (np. ssaki, ptaki, gady )
• rozwój złożony - młody organizm opuszczający jajo jest larwą różniącą się od postaci dorosłej, ale zdolną do samodzielnego życia (np. owady, płazy, niektóre ryby )